काबिल सम्वाददाता
वीरगन्ज
सरकारहरुले उद्योगी व्यवसायीका भूईं समस्या कहिले बुझ्ने प्रयास नगरेपछि वीरगन्ज उद्योग बाणिज्य संघले नीजि क्षेत्रसँगै सहकार्य गर्दै आफै सकृयता बढाएको छ । संघले मुलुक भित्र लगानी भित्र्याउन र आयात निर्यातमा अझ सहजता बढाउन बुधबार नेपाल भारत आर्थिक साझेदारी शिखर सम्मेलन २०२३ गर्दै यस्तो सकृयता बढाएको हो ।
संघ र छिमेकी मुलुक भारतको दिल्लीस्थित भगिनी संस्था पिएचडी चेम्बर अफ कमर्श एण्ड इण्डष्ट्रिजसँग संघले उद्योग, व्यापार प्रवद्र्धन गर्न भूँईं तहका समस्या न्यूनिकरण गर्दै अगाडी बढ्ने जनाएको छ । उद्योग व्यापार तर्फ सरकारसँग हारगुहार गर्दा–गर्दै थकित वीरगन्ज उद्योग बाणिज्य संघ अन्ततः छिमेकी मुलुक भारतको भगिनी संस्थासँग आपसी सहकार्यमा जुटेको छ । आर्थिक मन्दीको चपेटाबाट उद्योग व्यापार बचाउन सरकार सकृय नभएपछि आफ्नै तहबाट भए पनि छिमेकी मुलुक भारतको दिल्ली स्थित भगिनी संस्था पिएचडी चेम्बर अफ कमर्श एण्ड इण्डष्ट्रिजसँग आपसी सहकार्यमा जुटेको हो ।
बुधबार संघको वीरगन्जस्थित आफ्नै सभाहलमा नीजि क्षेत्रको तर्फबाट संघ र पिएचडी चेम्बर अफ कमर्श एण्ड इण्डष्ट्रिजले संयुक्त रुपमा नै उद्योग व्यापार प्रवद्र्धन गर्न दोस्रो संस्करणको कार्यक्रम गरेका छन् । मुलुक भित्र उत्पादन वृद्धिभन्दा पनि आयात तर्फ ठूलो आर्थिक भार सोझिएको समयमा व्यापार घाटा न्यूनिकरणमा बल दिन र उद्योग व्यापार बचाउन तल्लिन रहेको वीरगन्ज उद्योग बाणिज्य संघका अध्यक्ष अनिल कुमार अग्रवालले बताए । आयात निर्यातमा समेत भूईं तहमा देखा परेका सीमावर्ती समस्या न्यूनिकरण गर्दै व्यापारमा थप सहजताका लागि दुवै तर्फमा सरकारसँग समन्वय बढाउन पनि आ–आफ्नो तर्फबाट सहकार्य बढाएको उनको भनाइ छ । सीमा क्षेत्रमा सहज आयात निर्यातका लागि सुविधा सम्पन्न क्वारेन्टाईन तथा खाद्य प्रयोगशालाको स्थापना हुनुपर्ने, डिस्प्युट सेलको स्थापना गरिनुपर्ने, तेस्रो मुलुकका पार्ट÷पुर्जा, स–साना मेशिनरी तथा जीवन उपयोगी औषधीहरु भारतबाट समेत आयात गर्ने व्यवस्था गरिनु पर्ने, नेपाली सवारी साधानलाई भारतमा सहज प्रवेशको व्यवस्था हुनुपर्ने लगायतका विषयहरुमा दुबै देशका सरकारहरुले सहजी करण गरिदिनु पर्ने उनले जोड दिए । यसका लागि दुवै संघले सरकारसँग पनि लविङ्ग गर्न आफूहरु तत्पर रहेको उनको भनाइ छ ।
काठमाण्डौ र दिल्लीका आँखाले देखेजस्तो भूईं तहका समस्या नभई आयात निर्यातमा समेत समस्या रहेकोले दुबैतर्फका सरकारसँग समन्वय बढाउन पनि यस्ता कार्यक्रम उपयुक्त ठानिएको वीरगन्ज उद्योग बाणिज्य संघका बरिष्ठ उपाध्यक्ष हरिप्रसाद गौतमले बताए । दुबै देशका संघका प्रतिनिधिहरुको आपसी सहकार्यबाट उद्योग तथा व्यापारको क्षेत्रमा सामूहिक फाइदाका लागि बल पुग्ने हाम्रो निष्कर्ष हो उनले भने ।
१६ बर्षदेखि भगिनी सम्बन्ध रहिआएको पिएचडी चेम्बर अफ कर्मर्श र वीरगनज उद्योग बाणिज्य संघका बीच योभन्दा पहिले पनि नेपाल भारत आर्थिक साझेदारी शिखर सम्मेलन भएको संघका उपाध्यक्ष माधवलाल राजपालले बताए । नेपाल भारत आर्थिक साझेदारी शिखर सम्मेलन २०२३ दोस्रो सम्मेलन रहेको उनको भनाइ छ । दुई पक्षीय व्यापार विस्तारका लागि दुवै देशका सरकारले खेल्नु पर्ने भूमिका र सिमावर्ती क्षेत्रमा आइरहने कठिनाईको समाधानको लागि स्थानीयस्तरबाट पनि सकेको पहल थालिएको उनले बताए ।
नेपाल भारत बीच बहुआयामिक सम्बन्धका बारे चर्चा गर्दै संघका पूर्व अध्यक्ष तथा नेपाल उद्योग बाणिज्य महासंघका केन्द्रिय सदस्य सुबोध गुप्ता, नेपाल उद्योग बाणिज्य महासंघका मधेश प्रदेश अध्यक्ष अशोक टेवानीले बोर्डर क्षेत्रका समस्या माथिका सरकारले मसिनो गरी नदेखेको भन्दै व्यापार सहजीकरणमा दुबै देशका सरकारले अझ सहज नीति अबलम्बन गरिदिनु पर्ने बताए । सम्मेलनका प्रमुख अतिथि भारतीय महावाणिज्य दूतावास, वीरगन्जका महावाणिज्यदूत देवी सहाय मीणाले भारत र नेपाल बीचको व्यापार विस्तारको लागि भारत सदियौंदेखि सहयोग गर्दै आएको र आगामी दिनमा समेत सहयोग गर्ने प्रतिबद्धता जनाए । उनले भारत र नेपाल बीचको जुनसुकै व्यापारिक अवरोधलाई हटाउन भारतीय महावाणिज्य दूतावास वीरगन्ज सधैं तयार रहेको पनि तर्क गरे ।
पिएचडी चेम्बर–भारत नेपाल सेन्टरका सचिव तथा कार्यक्रमका संयोजक अतुलकुमार ठाकुरले नेपाल भारत बीचको व्यापारिक सम्बन्ध विस्तारको लागि पिएचडी चेम्बर खेलेको भूमिका उजागर गर्दै अझ दुवै देशको व्यापारिक सम्बन्ध सुमधुर बनाउन र आर्थिक उन्नतिमा सकृय भूमिका खेल्ने दावी गरे ।
नेपाल–भारतको व्यापारिक सम्बन्ध, अवरोधहरु र समस्या समाधान लगायतका विभिन्न आयामका बारेमा भारतका लागि नेपालका पूर्व राजदूत लोकराज बराल, निम्बस ग्रुफ अफ इण्डष्ट्रीका अध्यक्ष जगदीशप्रसाद अग्रवाल, युनिलिभर नेपालका कारखाना प्रबन्धक सञ्जय भट्टाचार्य, ऊर्जा वल्र्डका संस्थापक प्रमुख कार्यकारी अधिकृत दीपक रौनियार, इन्टरस्टेट मल्टिमोडल ट्रान्सपोर्टका कार्यकारी निर्देशक विकास रौनियार, सीमा जागरण मञ्चका विहार राज्य संयोजक महेशकुमार अग्रवाल, नेपाल भारत सहयोग मंचका अध्यक्ष अशोककुमार वैध, नेपाल राष्ट्र बैंकका उपनिर्देशक रचना पराजुली, नर्थ–साउथ क्लेक्टिभ्सका कार्यकारी निर्देशक राकेशकुमार मिश्र, मधेश प्रदेशका प्रदेश नीति तथा योजना आयोगका सदस्य डा. सोहनप्रसाद साह, नेपाल–भारत उद्योग वाणिज्य सङ्घका उद्योग तथा निर्यात प्रबन्धक समितिका सभापति कुनाल क्याल, वीरगन्ज उद्योग बाणिज्य संघका बरिष्ठ उपाध्यक्ष हरि गौताम, नेपाल भारत उद्योग वाणिज्य संघ–वीरगन्ज चेप्टरका अध्यक्ष अभिषेक चौधरी, सर्जिप्रोटेक्ट प्लसका निर्देशक तथा वीरगन्ज उद्योग वाणिज्य संघका सह–सचिव निरज अग्रवालले पनि आर्थिक उन्नति र व्यापार प्रबद्र्धनका लागि नयाँ शिराबाट सम्बन्ध अझ प्रगाढ बनाएर अगाडी बढ्नु पर्नेमा जोड दिए । नेपालको व्यापार प्रवद्र्धनमा कृषि, विद्युत र पर्यटनमा लगानी भित्र्याउन भारतीय व्यवसायीहरुलाई पनि नेपाली उद्योगी व्यवसायी तथा बक्ताहरुको सुझाव छ ।