लतमा संलग्नको जालो तोड्न सकृय बन्दै प्रहरी
काबिल सम्वाददाता
वीरगन्ज
प्रतिवन्धित लागु औषधसँग संलग्न मुद्दामा पर्ने व्यक्ति अधिकाँश १६ देखि ३५ वर्ष उमेर समूहका युवा रहेको भेटिएको छ । लागु औषधसँग सम्बन्धित पक्राउ परेका प्रयोगकर्ता तथा कारोवारीहरु मध्ये पर्सा प्रहरीको चारवर्षे तथ्याँकले यस्तो पुष्टि गरेको हो ।
प्रहरीले लागु औषधमा संलग्नलाई नियन्त्रणमा लिने र अनुसन्धान गर्ने क्रममा कम श्रम गरी धेरै पैसा चाहिने, देखासिकी गरी लतमा फस्ने र वेरोजगारीको बहाना बनाएर काम गर्न अल्छी स्वभावका युवा लागु औषधतर्फ फस्ने गरेको पर्सा प्रहरीको अनुसन्सानबाट खुलेको छ । प्रहरीको कष्टडीसम्म पुग्ने लागु औषधसँग संलग्न व्यक्तिहरुको उमेर समूहको पहिचान गर्दा सबैभन्दा बढि १६ वर्षदेखि ३५ वर्ष उमेर समूहका भएको तथ्याँकले देखाएको पर्साका प्रहरी नायव उपरिक्षक किशोर लम्सालले बताए । यसमा धनी बाउका छोराछोरी र गरिब परिवारका युवा पनि लागु औषधको लतमा फसेको पाइएको उनको भनाइ छ । युवाले देखासिकी पनि बढि गर्ने र कम श्रममै बढि पैसा खोज्ने बानीले ग्रामिण क्षेत्रसम्मका नेपाली युवाहरु यसमा संलग्न भएको पर्सा प्रहरीले जनाएको छ । लागु औषधको मुद्दामा पक्राउ पर्ने व्यक्तिहरु चाही १४ वर्षदेखि माथि ६५ वर्षसम्मका रहेको पर्सा प्रहरीको चारवर्षे तथ्याँकले देखाएको छ ।
प्रहरीको कडाइले ग्रामिणबस्ती छिर्दै संलग्नहरु
मुलुकको प्रमुख सीमा नाका रहेको वीरगन्ज शहरमा पर्सा प्रहरीले कडाई गरेपछि पछिल्लो समय कारोबारी र प्रयोगकर्ताहरु खुल्ला सीमाको फाइदा उठाउँदै ग्रामिण क्षेत्रतर्फ छिर्न थालेको पर्सा प्रहरीको निष्कर्ष छ । लागु औषधको प्रयोग र ओसार पसार गाउँ पसिसक्दा पनि स्थानीय सरकारहरु भने गुमनाम रहेको भेटिएको छ । पर्सा प्रहरीले भने लागु औषधको जालो च्यात्न र स्थानीय सरकारहरुलाई जवाफदेही बनाउन ४५ किलोमिटरको दूरी तय गरी लागु औषधबाट अलग रहन गाउँसम्मै सचेतना ¥याली निकाल्न थालेको छ । गएको भदौ २३ गते पनि पर्सा प्रहरीले जिल्लामा पहिलो पटक वीरगन्जदेखि गाउँसम्मको ४५ किलोमिटर लामो ¥याली निकाल्दै स्थानीय सरकारलाई पनि नैतिक दवाव दिएको छ । प्रहरीले यति सकृयता देखाउनुको कारण वीरगन्ज कारागारमा पुगेका कैदीबन्दीहरु मध्ये ६० प्रतिशत जति लागु औषधसँगै जोडिएका रहेको पर्साका प्रहरी प्रमुख गौतम मिश्रले बताए ।
पर्सा प्रहरीले निकालेको ¥याली वीरगन्ज महानगरको वेलवादेखि सुरु भई पर्सागढी नगरपालिका, सखुवाप्रसौनी गाउँपालिका, पटेर्वासुगौली गाउँपालिका, जिराभवानी गाउँपालिका, जगरनाथपुर गाउँपालिका हुँदै ६ वटा पालिकाका विभिन्न ठाउँमा एकैदिन पुगेको थियो ।
वीरगन्ज कारागारमा भएका १ हजार ३ सय १० कैदीबन्दी मध्ये ४० प्रतिशत लागु औषधसँग सम्बन्धित मात्रै रहेको वीरगन्ज कारागारका प्रमुख (जेलर) बाबुलाल रेग्मीले पनि पुष्टि गरे ।
लागु औषधमा मुद्दामा संलग्नको ४ वर्षे तथ्याँक
गएका चार वर्षमा गाँजा, चरेश लगायतका लागु औषध प्रयोग र ओसार–पसारमा सम्लग्नहरु मध्ये पर्सामा १ हजार २ सय १३ जना पर्सामा मात्र पक्राउ परेको पाइएको छ । पक्राउ पर्ने मध्ये महिला पनि ४६ जना रहेको पर्सा प्रहरीले जनाएको छ । सो अवधिमा ८ सय ७५ वटा त मुद्दा नै न्यायालयसम्म पुगेको पर्साका प्रहरी नायव उपरिक्षक लम्सालले बताए ।
लागु औषध बरामदको परिणाम
आर्थिक वर्ष २०७८/०७९ देखि आर्थिक वर्ष २०८१/०८२ सम्म पर्सा जिल्लामा लागु औषध गाँजा ४ हजार ५ सय ८७ किलो, चरेश ८ सय ५३ के.जी.९ सय ५२ ग्राम, हेरोइन १ हजार ७ सय ८६ के.जी. ३१ ग्राम र अफिम पनि १४ के.जीं ६ सय ४४ ग्राम बरामद हुनु राम्रो संकेत नभएको प्रहरीको तर्क छ । प्रहरीले बरामद गरेको परिणाम मात्र यति छ । प्रहरीका आँखा छली झन कति ठूलो परिणामको प्रयोग र कारोबारी भइरहेको होला ? स्थानीय बुद्धिजिबीहरुले तर्क गरे ।
दक्षिणी खुल्ला सीमा रहेको नेपालका एउटा जिल्लाबाट मात्र चार वर्षमा फेनार्गन २३ हजार ६ सय ५३ क्याप्सुल, डाइजेपाम १६ हजार ४ सय ३५ क्याप्सुल, नुर्फिन २४ हजार ३ सय ७६ क्याप्सुल, नाइट्रोभेट ट्याव्लेट ५९ हजार ६ सय ८६ थान, कोरेक्स सय एमएलको ७ हजार ४ सय ६९ थान र ट्रामाडोल क्याप्सुल पनि २ लाख ८९ हजार २ सय ७४ थान बरामद भएको तथ्याँकले लागु औषधको जालो भयंकर हुँदै गएको प्रहरीकै भनाइ छ ।
सकारात्मक परिवर्तन युवामा आवश्यक
पछिल्लो समय मुलुकमा जेनजी समूहको रापताप बढेको छ । यत्रो आन्दोलनको सृजना गर्न सक्ने जेनजी समूहले अब लागु औषधको जालो च्यात्न पनि सकारात्मक खबरदारी गर्नु पर्ने सीमा नजिकका बुद्धिजिबीको सुझाव छ । पर्साको जगरनाथपुर गाउँपालिकाका अध्यक्ष श्रीकान्त यादवले पनि युवाहरुलाई कुलतबाट जोगाउन युवाहरुकै सकारात्मक दवावको खाँचो रहेको औल्याए । अग्रजको सम्मान, नैतिक शिक्षाको कमी, खानपानको असावधानी जस्ता कुराले युवामा प्रस्न उठ्न थालेको पनि ज्येष्ठ नागरिकहरुको भनाइ छ । परिवर्तनको सुमार्गमा आउन चुनौति छ । तर शहरदेखि गाउँसम्मका युवामा जेनजीको आन्दोलनमा एक भएझैं सकृयता देखाउने हो भने लागु औषधको बिकृत जालो सहजै च्यातिने पनि ज्येष्ठ नागरिकहरुको तर्क छ ।